زلزله و خروج مواد مذاب
سوره زلزله آیه ۱و۲: هنگامی که زمین شدیدا به لرزه درآید، (۱) و زمین بارهای سنگینش را خارج سازد! (۲)
 فوران‌های آتشفشانی معمولا براساسی شکل دهانه‌ای که از آن فوران صورت می‌گیرد، محل قرارگیری دهانه در کوه آتشفشان، شکل و نوع مخروط اتشفشان و بالاخره خصوصیات عمومی فوران (آرام یا شدید-انفجاری یا غیر انفجاری) طبقه بندی می‌شوند.

گدازه‌های اسیدی به علت درصدSio۲ بالا و درجه حرارت نسبتا پایین دارای (ویسکوزیته) بالا و سیالیت پائین بوده و در نتیجه به صورت انفجاری همراه با مواد پرتابی می‌باشد. اما در گدازه‌های باریک به علت درصدSio۲پائین و درجه حرارت نسبتا بالا، گرانروی پائین بوده و سیالیت افزایش می‌یابد و در نتیجه مواد پرتابی با مقدار کم و فوران آرام انجام می‌شود.

سیاهچاله فضایی

سوره نجم آیه۱: سوگند به ستاره وقتی که از بالا به گودال فرو می‌افتد (یا فرو می‌ریزد) (۱)

طبق اختر فیزیک نظری جدید ممکن است سیاهچاله‌ها مرحله پایانی زندگی ستاره‌ها باشند. مادامی که یک منبع انرژی در ناحیه مرکزی ستاره فعالیت می‌نماید، درجات حرارت بالا باعث انبساط گاز و جدا شدن لایه‌های بالایی آن می‌شود.

در عین حال، نیروی گرانشی عظیم ستاره این لایه‌ها را بسوی مرکز می‌کشاند. پس از آنکه سوخت تامین کننده واکنش‌های هسته‌ای به مصرف رسید، درجه حرارت در ناحیه مرکزی ستاره به تدریج پایین می‌آید.

در این مرحله تعادل ستاره به هم می‌خورد و ستاره تحت تاثیر نیروی گرانشی خود منقبض می‌گردد، تکامل و تغییر بیشتر آن به جرمش بستگی دارد.

ستاره
سوره طارق آیه۷:‌‌ همان ستاره درخشان و شکافنده تاریکیهاست! (۳)

ستارگان اجرامی هستند آسمانی که دارای منبع انرژی بوده (به سه صورت انرژی گرانش، حرارتی وهسته‌ای) و این انرژی را با تابش خود بصورت امواج الکترومغناطیس خرج می‌کنند.

ستون‌های منظومه شمسی
سوره رعد آیه۲: خدا‌‌ همان کسی است که آسمان‌ها را، بدون ستونهایی که برای شما دیدنی باشد، برافراشت، سپس بر عرش استیلا یافت (و زمام تدبیر جهان را در کف قدرت گرفت) ; و خورشید و ماه را مسخر ساخت، که هر کدام تا زمان معینی حرکت دارند! کار‌ها را او تدبیر می‌کند; آیات را (برای شما) تشریح می‌نماید; شاید به لقای پروردگارتان یقین پیدا کنید! (۲)

سیارات منظومه شمسی نیروی جاذبه که انسان آنرا بصورت ستونهای از موج تصور می‌کند و به شکل ستون آنرا رسم می‌کند با هم نگهداشته شده‌اند.

تعداد سیارات منظومه شمسی

سوره یوسف آیه۴: (به خاطر بیاور) هنگامی را که یوسف به پدرش گفت: «پدرم! من در خواب دیدم که یازده ستاره، و خورشید و ماه در برابرم سجده می‌کنند!» (۴)


بنابر یافته ستاره‌شناسان تعداد سیارات ۱۱ می‌باشد: سیاره ماه، سیاره عطارد، سیاره زهره، سیاره زمین، سیاره مریخ، سیاره مشتری، سیاره زحل، سیاره اورانوس، سیاره نپتون، سیاره پلوتون، سیاره سدنا.


شب و روز


سوره نور آیه۴۴: خداوند شب و روز را دگرگون می‌سازد; در این عبرتی است برای صاحبان بصیرت! (۴۴)

خورشید هر روز از مشرق طلوع می‌کند و به آرامی بالا می‌‌اید. مسیر حرکت آن دراسمان به شکل یک نیم دایره است. پس از پیمودن این مسیر، درافق فرو می‌رود. و شب آغاز می‌شود.

زندگی انسان، جانوران و گیاهان تحت تاثیر گردش شب و روز است. در زمانهای قدیم، مردم عقیده داشتند که خورشید واقعا در آسمان حرکت می‌کند و شب و روز به وجود می‌آورد.

مثلا مصریان بر این باور بودند که خدای خورشید به نام «رع» ارابه آتشین خود را هر روز در آسمان‌ها می‌راند. امروزه می‌دانیم که این خورشید نیست که حرکت می‌کند بلکه سیاره ما زمین، از غرب به شرق می‌چرخد. ما در اثر چرخش زمین تصور می‌کنیم که خورشید در آسمان حرکت می‌کند.

زمین
لایه‌های زمین
سوره طلاق آیه۱۲: خداوند‌‌ همان کسی است که هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آن‌ها را; فرمان او در میان آن‌ها پیوسته فرود می‌آید تا بدانید خداوند بر هر چیز تواناست و اینکه علم او به همه چیز احاطه دارد! (۱۲)

این لایه‌ها ۷ عدد می‌باشند که عبارتند از: تروپوسفر پایین‌ترین لایه اتمسفر است که خود از لایه‌های کوچکتری تشکیل شده است. لایه استراتوسفر بر روی لایه تروپوسفر قرار دارد و ضخامت متوسط آن حدود۲۳ کیلومتر است.

مزوسفردر بالای لایه گرم ازن قرار دارد که دما در آن متناسب با افزایش ارتفاع با آهنگ۰/۳ سانتیگراد به ازای هر ۱۰۰ متر کاهش می‌یابد. یونسفر از بخش فوقانی مزوسفر تا ارتفاع تقریبی۱۰۰۰ کیلومتری اتمسفر زمین قرار دارد. اگزوسفر شرایط موجود در یونسفر در این لایه نیز حاکم است.

ماگنتسفر منطقه شبه تله‌ای که در آنجا خطوط نیرو روی زمین در طرف خورشید بسته می‌شوند و خطوط نیرو در طرف شب بازند.

پوشش هوای محافظ زمین
سوره انبیا آیه۳۲: و آسمان را سقف محفوظی قرار دادیم; ولی آن‌ها از آیات آن روی گردانند. (۳۲)

گرد زمین را پوشش هوایی ضخیمی فرا گرفته، که عمق آن به ۳۵۰ کیلومترمی رسد. هوا از گازهای «نیتروژن «-به نسبت ۷۸/۰۳ درصد و «اکسیژن» به نسبت۹۹ ۲۰/ درصد و اکسید کربن به نسبت ۰/۰۴درصد و بخار آب و گازهای دیگر به نسبت ۰/۹۴ درصد ترکیب یافته است.

این پوشش هوایی با این حجم ضخیم و بااین نسبت‌های گازی فراهم شده در آن، هم چون سپری آسیب ناپذیر، زمین را دربر گرفته و آن را از گزند سنگ‌های آسمانی که به حد وفور (۵۲) به سوی زمین می‌آیند و ازهمه اطراف، تهدیدی هولناک برای ساکنان زمین به شمار می‌روند، حفظ کرده زندگی را بر ایشان امکان پذیر می‌سازد.

تغییر ابعاد زمین
سوره رعد آیه۴۱: «آیا ندیدند که ما پیوسته به سراغ زمین می‌آییم و از اطراف (و جوانب) آن کم می‌کنیم؟! (و جامعه‌ها، تمدن‌ها، و دانشمندان تدریجا از میان می‌روند.) و خداوند حکومت می‌کند; و هیچ کس را یارای جلوگیری یا رد احکام او نیست; و او سریع الحساب است! (۴۱)

زمین در واقع چنان که قرآن مطرح کرده پیوسته در حال کم و کاسته شدن است. پیوسته گاز و گرما و انرژی از جو زمین خارج می‌شود و به فضا می‌رود، و رفته رفته از حجم و اندازه آن کاسته می‌شود. طوریکه تخمین زده می‌شود، زمین در آغاز پیدایش خود حجمی تقریبا۲۰۰۰ بار بزرگ‌تر از حجم کنونی خود داشته است.

کروی بودن زمین
سوره اعراف آیه۱۳۷: و مشرق‌ها و مغرب‌های پر برکت زمین را به آن قوم به ضعف کشانده شده (زیر زنجیر ظلم و ستم)، واگذار کردیم; و وعده نیک پروردگارت بر بنی اسرائیل، بخاطر صبر و استقامتی که به خرج دادند، تحقق یافت; و آنچه فرعون و فرعونیان (از کاخ‌های مجلل) می‌ساختند، و آنچه از باغ‌های داربست دار فراهم ساخته بودند، در هم کوبیدیم! (۱۳۷)

 این تعبیر تنها با کروی بودن زمین می‌سازد، زیرا اگر فرض بگیریم که زمین مسطح است، در این صورت یک مشرق و یک مغرب بیشتر نخواهد داشت ; اما اگر زمین را کروی فرض نمائیم، هر نقطه ایی از زمین برای نقاط شرقی آن، (غرب) خواهد بود و برای نقاط غربی آن، (شرق) خواهد بود.

» ماژلان «در سال۱۵۱۹ با چند کشتی که» شارل پنجم «پادشاه اسپانیا در اختیارش قرار داده بود، از اسپانیا حرکت و در ماژلان در جنگ با بومیان جزایر مالزی کشته شد; ولی همراهان او به طرف مغرب حرکت کردند و پس از عبور از جنوب آفریقا اقیانوس اطلس رو به مغرب، و از جنوب آمریکا از تنگه‌ای به نام» اوست «گذشت و از اقیانوس آرام به جزایر فیلیپین رسید و خود را به اسپانیا رساندند و دوباره به‌‌ همان نقطه‌ای که حرکت کرده بودند بازگشتند.

این کار سبب شد تا از نظر علمی نیز کروی بودن زمین ثابت شود. علاوه بر این با دوربین‌های نجومی مشاهده شده است که سیارهای منظومه شمسی نیز همه کروی هستند.

زمین نیز یکی از آن سیارات است که خالق آن در قرآن به کروی بودن آن با اشاره به مشارق و مغارب خبر داده است.

حرکت انتقالی زمین
سوره ملک آیه۱۵: او کسی است که زمین را برای شما رام کرد، بر شانه‌های آن راه بروید و از روزیهای خداوند بخورید; و بازگشت و اجتماع همه به سوی اوست! (۱۵)

 زمین در طول سال یکبار به دور خورشید می‌گردد. که این حرکت، حرکت انتقالی زمین نامیده می‌شود و به کمک اثر دوپلر اثبات می‌شود.

همبستگی آسمان و زمین
سوره انبیا آیه۳۰: آیا کافران ندیدند که آسمان‌ها و زمین به هم پیوسته بودند، و ما آن‌ها را از یکدیگر باز کردیم; و هر چیز زنده‌ای را از آب قرار دادیم؟! آیا ایمان نمی‌آورند؟! (۳۰)

 ساختمان آفرینش از (گاز) تشکیل شده و سپس به (سدیم) تقسیم گردید و یکی از نتایج این تقسیم منظومه شمسی ما می‌باشد. یکی از بهترین دلائلی که می‌رساند این کرات همبستگی داشته‌اند، این است که در خورشید بیش از ۶۷ عنصر وجود دارد که عین آن عناصر در زمین نیز دیده می‌شود.

همچنین، عناصر سنگهای آسمانی که از آسمان داخل زمین می‌شوند،‌‌ همان عناصری است که ساختمان زمین را در بر گرفته است.

خورشید
سوره شمس آیه۱: به خورشید و گسترش نور آن سوگند، (۱)

خورشید ستاره‌ای است از ستارگان رشته اصلی که ۵ میلیارد سال از عمرش می‌گذرد. این ستاره کروی شکل بوده و عمدتا از گازهای هیدروژن و هلوم تشکیل شده است.

وسعت این ستاره ۱/۴ میلیون کیلومتر (۸۷۰۰۰۰ مایل) است. جرم این ستاره ۷ برابر جرم یک ستاره معمولی بوده و همچنین ۷۵۰ برابر جرم تمام سیاراتی است که به دورش می‌چرخند.

ماه
سوره قمر آیه۱: قیامت نزدیک شد و ماه از هم شکافت! (۱)

 کره ماه که تنها قمر طبیعی زمین است، که پوشیده از سنگ بوده و قطرش یک چهارم قطر زمین می‌باشد. کره ماه پوشیده از غبار بوده، آب و حیات در آن یافت نمی‌شوند.

نور ماه
سوره یونس آیه۵: او کسی است که خورشید را روشنایی، و ماه را نور قرار داد; و برای آن منزلگاه‌هایی مقدر کرد، تا عدد سال‌ها و حساب (کار‌ها) را بدانید; خداوند این را جز بحق نیافریده; او آیات (خود را) برای گروهی که اهل دانشند، شرح می‌دهد! (۵)

 ستاره‌شناسان به این نتیجه رسیدند که تابش خورشید از خود آن است ولی تابش ماه از خود آن نیست بلکه بازتاب تابش خورشید است.


برگرفته از نوشته: مهدی ذاکری